Τι είναι ο κρυσταλλοειδής φακός του οφθαλμού;

Είναι δομή στο εσωτερικό του οφθαλμού μέσα από την οποία περνούν οι φωτεινές ακτίνες προκειμένου να εστιαστούν στον αμφιβληστροειδή χιτώνα και τα αντικείμενα να γίνουν ορατά. Φυσιολογικά ο κρυσταλλοειδής φακός είναι διαυγής.

 

Τι είναι ο καταρράκτης;

Είναι η θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του οφθαλμού. Η κατάσταση προσομοιάζει με την όραση μέσα από ένα θολωμένο παρμπρίζ αυτοκινήτου.

 

Συμπτώματα

Περιλαμβάνουν τα εξής:

• Θολή όραση
• Διπλή ή πολλαπλή όραση
• Θάμβος όρασης στα φώτα την νύχτα ( οδήγηση)
• Δυσκολία όρασης την νύχτα
• Αντίληψη των φωτεινών χρωμάτων ως «ξεθωριασμένων» ή κιτρινωπής απόχρωσης

 

Τι προκαλεί τον καταρράκτη;

Συνηθέστερα η πάθηση προκαλείται λόγω της αλλαγής της δομής του κρυσταλλοειδούς φακού με την πάροδο της ηλικίας (γεροντικός καταρράκτης). Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν τον σακχαρώδη διαβήτη, την χρόνια χρήση κορτιζόνης και τον τραυματισμό του οφθαλμού. Επιπλέον ρόλο παίζουν το κάπνισμα καθώς και η χρόνια έκθεση των οφθαλμών στην υπεριώδη ακτινοβολία του ηλίου.

 

Θεραπευτικές μέθοδοι καταρράκτη

Η σύγχρονη θεραπευτική μέθοδος του καταρράκτη είναι η φακοθρυψία με υπερήχους (phacoemulsification ή phaco). Με την μέθοδο αυτή, αρχικά εφαρμόζεται αναισθησία του οφθαλμού συνήθως με σταγόνες ή σπανιότερα μέσω ένεσης στην επιφάνεια του οφθαλμού (υποτενώνειος αναισθησία) καθώς και ισχυρή αντισηψία. Ο οφθαλμός διατηρείται ανοικτός μέσω βλεφαροδιαστολέα. Στην συνέχεια, μέσα από εξαιρετικά λεπτές τομές στο πρόσθιο τμήμα του οφθαλμού, ο θολωμένος φακός κατακερματίζεται με την βοήθεια υπερήχων και αναρροφάται, ενώ στην θέση του εισέρχεται ένας διαυγής τεχνητός φακός.

 

Πότε πρέπει να χειρουργηθώ για καταρράκτη;

Στα αρχικά στάδια της πάθησης η πάθηση δεν προκαλεί συμπτώματα, οπότε στην περίπτωση αυτή, παρά την θόλωση του κρυσταλλοειδούς φακού του ματιού, δεν απαιτείται θεραπεία. Συγκεκριμένες μορφές καταρράκτη μπορεί να προκαλέσουν θόλωση της όρασης η οποία μπορεί να αντιμετωπιστεί με την χρήση γυαλιών. Σε περισσότερο προχωρημένα στάδια τα συμπτώματα επηρεάζουν σημαντικά την ικανότητα του ατόμου να βλέπει και στο σημείο αυτό απαιτείται χειρουργική επέμβαση.

 

Ποια είδη ενδοφθάλμιων φακών υπάρχουν;

Για την επιλογή του κατάλληλου τεχνητού φακού που θα αντικαταστήσει τον παλαιό θολωμένο φακό, γίνεται ειδική μέτρηση που λαμβάνει υπόψη παραμέτρους του κερατοειδή χιτώνα αλλά και το μήκος του οφθαλμού.

Στα είδη του ενδοφακού περιλαμβάνονται:

 

1) Μονοεστιακοί ενδοφακοί

Αποτελούν το συχνότερο είδος χρησιμοποιούμενου ενδοφακού και προσφέρουν καθαρή όραση για μία συγκεκριμένη απόσταση. Συνήθως επιλέγεται αυτή να είναι για μακριά και στην περίπτωση αυτή οι ασθενείς χρησιμοποιούν γυαλιά για την κοντινή τους όραση.

2) Πολυεστιακοί ενδοφακοί

Είναι ενδοφακοί οι οποίοι διαθέτουν ζώνες διαφορετικής δύναμης και έτσι προσφέρουν καθαρή όραση τόσο για μακριά όσο και για κοντά.

3) Προσαρμοστικοί ενδοφακοί

Είναι σχεδιασμένοι να αλλάζουν το σχήμα τους εντός του οφθαλμού με τρόπο παρόμοιo όπως ο φυσιολογικός φακός. Με τον τρόπο αυτό  επιτυγχάνουν καλή όραση τόσο για μακριά όσο και για κοντά.

4) Τορικοί ενδοφακοί

Στην περίπτωση ασθενών με σημαντικό αστιγματισμό, οι τορικοί φακοί μπορούν να διορθώσουν αυτό το σφάλμα και να εξασφαλίσουν πιο ευκρινή όραση.