Τι είναι το γλαύκωμα;
Το γλαύκωμα είναι μία σοβαρή νόσος που χαρακτηρίζεται από βλάβη του οπτικού νεύρου του οφθαλμού με αποτέλεσμα απώλεια του οπτικού πεδίου του ασθενούς. Εάν δεν αντιμετωπισθεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
Τι συμβαίνει στο γλαύκωμα;
Ο ανθρώπινος οφθαλμός περιέχει το υδατοειδές υγρό το οποίο εξυπηρετεί διάφορες λειτουργίες. Το υγρό αυτό παράγεται από μία εξειδικευμένη δομή του οφθαλμού που ονομάζεται ακτινωτό σώμα (ciliary body) και αποχετεύεται από έναν άλλο σχηματισμό που ονομάζεται διηθητικός ηθμός (trabecular meshwork). Στην περίπτωση που υπάρχει δυσκολία στην αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού, αυτό θα έχει σαν συνέπεια την αύξηση της πίεσης μέσα στον οφθαλμό και εάν αυτή δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε βλάβη του οπτικού νεύρου. Εκτός του παραπάνω μηχανισμού αλλαγές στην αιμάτωση του οπτικού νεύρου μπορούν επίσης να οδηγήσουν επίσης σε γλαυκωματικές βλάβες.
Ποια είναι τα συμπτώματα του γλαυκώματος;
Δυστυχώς το γλαύκωμα είναι ύπουλη νόσος και στις περισσότερες περιπτώσεις ο ασθενής δεν εμφανίζει συμπτώματα μέχρι η νόσος να προχωρήσει πολύ.
Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν συμπτώματα όπως:
- Έντονος πόνος στον οφθαλμό
- Αιφνίδια θόλωση όρασης
- Κόκκινο μάτι
- Αντίληψη έγχρωμων δακτυλίων γύρω από τα φωτεινά αντικείμενα
- Κεφαλαλγία και έμετοι
Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη γλαυκώματος;
Σε αυτούς περιλαμβάνονται:
- Ηλικία άνω των 40 ετών
- Οικογενειακό ιστορικό γλαυκώματος
- Οφθαλμοί με κερατοειδή χιτώνα ο οποίος είναι λεπτός στο κέντρο του
- Mυωπία ή Υπερμετρωπία
- Τραυματισμός οφθαλμού
- Χρόνια χρήση κορτιζόνης
- Σακχαρώδη διαβήτης, ημικρανίες ή παθήσεις που επηρεάζουν τα αγγεία του σώματος
ΤΥΠΟΙ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ
1) ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΓΛΑΥΚΩΜΑ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΓΩΝΙΑΣ
Αποτελεί τον συνηθέστερο τύπο γλαυκώματος. Στην περίπτωση αυτή, η δομή του οφθαλμού η οποία είναι υπεύθυνη για την αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού (διηθητικός ηθμός) δυσλειτουργεί με αποτέλεσμα αύξηση της πίεσης εντός του οφθαλμού.
2) ΓΛΑΥΚΩΜΑ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΙΕΣΗΣ
Στην περίπτωση αυτή, παρά το γεγονός ότι η ενδοφθάλμια πίεση βρίσκεται εντός των στατιστικά φυσιολογικών ορίων, είναι επιβλαβής για το οπτικό νεύρο και απαιτείται μείωσή της προκειμένου να μην προχωρήσει η βλάβη.
3) ΓΛΑΥΚΩΜΑ ΚΛΕΙΣΤΗΣ ΓΩΝΙΑΣ
Είναι η κατηγορία εκείνη του γλαυκώματος στην οποία η δομή του οφθαλμού η οποία ονομάζεται γωνία του προσθίου θαλάμου είναι κλειστή σε άλλοτε άλλο ποσοστό. Ως γωνία του προσθίου θαλάμου εννοούμε την περιοχή μεταξύ της ίριδας και του κερατοειδή. Αυτή περιέχει τον διηθητικό ηθμό και είναι υπεύθυνη για τη αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού. Η κλειστή γωνία έχει σαν αποτέλεσμα η αποχέτευση του υδατοειδούς υγρού να δυσχεραίνεται και η πίεση εντός του οφθαλμού να αυξάνεται. Το γλαύκωμα κλειστής γωνίας διακρίνεται σε χρόνιο και σε οξύ, με το τελευταίο μάλιστα να συνοδεύεται από θορυβώδη συμπτώματα (όπως αιφνίδια θόλωση όρασης και έντονος πόνος του οφθαλμού) και να είναι ιδιαίτερα απειλητικό για την όραση εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα.
4) ΑΛΛΟΙ ΤΥΠΟΙ ΓΛΑΥΚΩΜΑΤΟΣ
Ανάλογα με την ηλικία εμφάνισης και την ειδικότερη αιτολογία διακρίνουμε επιπλέον τύπους γλαυκώματος όπως:
- Συγγενές
- Νεανικό
- Ψευδοαποφωλιδωτικό
- Αιμολυτικό
- Φακογενές
- Ραγοειδικό
- Γλαύκωμα λόγω χρήσης κορτιζόνης
- Σχετιζόμενο με αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
- Τραυματικό
Πώς γίνεται ο έλεγχος του γλαυκώματος;
Για την διάγνωση και παρακολούθηση του γλαυκώματος απαιτούνται τα παρακάτω:
- Ιστορικό του ασθενούς
- Βιομικροσκόπηση
- Τονομέτρηση
- Γωνιοσκοπία
- Βυθοσκόπηση
- Έλεγχος πάχους των νευρικών ινών και της στοιβάδας των γαγγλιακών κυττάρων
- Έλεγχος οπτικών πεδίων
Ποια είναι η θεραπεία του;
Οι θεραπευτικές επιλογές του γλαυκώματος περιλαμβάνουν την φαρμακευτική αγωγή με κολλύρια τα οποία μειώνουν την πίεση εντός του οφθαλμού. Σε κάποιες περιπτώσεις για τον παραπάνω λόγο, χρησιμοποιείται laser. Τέλος, εάν τα ανωτέρω δεν επαρκούν ώστε να ελαττώσουν την πίεση στα επιθυμητά επίπεδα καταφεύγουμε σε χειρουργική επέμβαση όπως τραμπεκουλεκτομή ή ένθεση συσκευών παροχέτευσης υδατοειδούς υγρού.